„Kochaj sercem”, „patrzaj sercem”, „miej serce (litość) nad nami”, „mieć złamane serce” – znanych nam fraz, w których użyto w przeszłości wyrazu „serce”, jest mnóstwo. Znane są też i biblijne wezwania, jak chociażby jedna z wielkich zachęt, by nie zatwardzać własnego serca. W kontekście tekstualnym są one dla nas klarowne. Przypomnijmy sobie zatem kilka aspektów sercowych w Biblii Starego i Nowego Testamentu.
biblia
Biblijne praktyki pokutne, czyli post
Rozpoczynając liturgiczny okres Wielkiego Postu, niejednokrotnie zastanawiamy się nad odpowiednimi sposobami przeżycia tego czasu. Wkraczamy bowiem w czas wyjątkowy, którego sumienne wykorzystanie ma przynieść nam radość towarzyszącą tajemnicy Zmartwychwstania. By łatwiej było nam przyswoić pewne praktyki, warto zastanowić się nad ich głębokim sensem, w czym może pomóc lektura tekstów biblijnych!
Bóg ubierający
Niejednokrotnie zdarza nam się w codziennym życiu ocenić kogoś po tym, w jaki sposób jest ubrany, wyrazić słowa zachwytu wobec kunsztownie skrojonej tkaniny lub też bezgranicznie się obrazić ze względu na szpetotę czyjejś garderoby. Świat mody prezentuje coraz to bardziej wymyślne stroje, których raczej nie uraczymy na zatłoczonej miejskiej ulicy. Ubiór i wszelkiego rodzaju dekoracje nadal jednak niosą ze sobą ogromny ładunek wiedzy o przywdziewającej je osobie. Nie inaczej było w czasach starożytnych. Sprawdźmy, jak przez autorów biblijnych pojmowana była symbolika stroju i co myśleli o nagości.
Spacer po Raju
Lubię spokojną i radosną atmosferę tego fragmentu. Grupa uczniów idzie z Jezusem przez pola i spontanicznie zaczyna zrywać świeże kłosy, chociaż jest szabat. Musieli czuć się niesamowicie swobodnie przy Mistrzu, skoro zapomnieli nawet o wpajanym od dziecka przykazaniu poszanowaniu dnia świątecznego:
Dwaj Izraelici: Filip i Bartłomiej
Obaj należą do narodu wybranego. Obaj są wychowani w tej samej wierze. Wiele ich łączy, mimo iż jeden z nich żyje
na obrzeżach żydowskiego świata, a drugiego Jezus nazwie „prawdziwym Izraelitą”. Ewangelia stawia pomiędzy
tymi dwoma apostołami spójnik „i”, zaś łączącym ich mianownikiem jest rozpoznanie w synu cieśli z Nazaretu zapowiadanego w Pismach Zbawiciela.
Przypowieści o Królestwie Bożym
Trzeci już odcinek z przypowieściami, które są jedną z ważniejszych składowych nauczania Jezusa, poświęcamy analizie tekstu trzynastego rozdziału Ewangelii według św. Mateusza. W tym rozdziale pojawia się aż siedem przypowieści: o siewcy, o kąkolu i pszenicy, o zaczynie, o odnalezionym skarbie i drogocennej perle, o sieci zagarniającej ryby. Czy wszystkie dotyczą jednej i tej samej sprawy? Sprawdźmy!
Dzieci innego świata
„Wówczas podeszło do Niego kilku saduceuszów, którzy twierdzą, że nie ma zmartwychwstania, i zagadnęli Go w ten sposób: «Nauczycielu, Mojżesz tak nam przepisał: Jeśli umrze czyjś brat, który miał żonę, a był bezdzietny, niech jego brat weźmie wdowę i niech wzbudzi potomstwo swemu bratu. Otóż było siedmiu braci. Pierwszy wziął żonę i umarł bezdzietnie. Wziął ją drugi, a potem trzeci, i tak wszyscy pomarli, nie zostawiwszy dzieci. W końcu umarła ta kobieta. Przy zmartwychwstaniu więc którego z nich będzie żoną? Wszyscy siedmiu bowiem mieli ją za żonę». Jezus im odpowiedział: «Dzieci tego świata żenią się i za mąż wychodzą. Lecz ci, którzy uznani zostaną za godnych udziału w świecie przyszłym i w powstaniu z martwych, ani się żenić nie będą, ani za mąż wychodzić. Już bowiem umrzeć nie mogą, gdyż są równi aniołom i są dziećmi Bożymi, będąc uczestnikami zmartwychwstania”
Łk 20, 27-36
Przypowieści w drodze na Golgotę
W drugiej już odsłonie nowego cyklu biblijnego, w którym zachwycamy się złożonością przypowieści Jezusa, ich symboliką i przesłaniem, zapraszam do poznania treści, jakie głosił Chrystus w drodze na Golgotę. W jednym z ostatnich rozdziałów ewangelii św. Marek przekazuje eschatologiczną i apokaliptyczną wizję, jaką przed kilkoma uczniami roztacza Jezus. Wskazuje on na nadejście Sądu Ostatecznego, dnia, w którym ponownie przyjedzie na ziemię, a uczyni to w pełni chwały. Jak wobec takiego obrazu ma się stosowanie języka przypowieści i co one oznaczają?
Złowrogi Bóg?
Poprzednio pisałam o rozłamie, który może powodować w rodzinie przyjęcie Słowa Bożego przez niektórych jej członków, a odrzucenie przez innych. Scena, nad którą dzisiaj się pochylę, ukazuje sytuację, gdy takiego rozłamu doświadczył Pan Jezus. Wers wcześniej ewangelista odnotował, że przyszli do Niego Jego krewni, chcąc powstrzymać Go od publicznej działalności i oskarżając przy tym o szaleństwo. Rozłam postępuje jednak dalej – religijne autorytety ludu występują ze złowrogim oskarżeniem o opętanie.
Pierwsi powołani: Andrzej i Jan
Kiedy myślimy o powołaniu przez Jezusa pierwszych uczniów, przed oczami staje nam zwykle scena znad Jeziora Galilejskiego. Rybacy, łodzie, sieci i Jezus stojący na brzegu, wzywający kolejno Szymona i Andrzeja, Jakuba i Jana. Przywykliśmy myśleć o Szymonie, nazwanym przez Jezusa Piotrem, jako o pierwszym z grona Apostołów. Jednak przekaz Janowy, różny od Ewangelii synoptycznych, pierwszych powołanych widzi w dwóch uczniach Jana Chrzciciela. Są nimi Andrzej, brat Szymona Piotra, i autor czwartej Ewangelii, którego Tradycja utożsamia z Janem Apostołem.
Rozłam i miecz
„Czy myślicie, że przyszedłem dać ziemi pokój? Nie, powiadam wam, lecz rozłam. Odtąd bowiem pięcioro będzie rozdwojonych w jednym domu: troje stanie przeciw dwojgu, a dwoje przeciw trojgu; ojciec przeciw synowi, a syn przeciw ojcu; matka przeciw córce, a córka przeciw matce; teściowa przeciw synowej, a synowa przeciw teściowej”. (Łk 12, 51-53)
Królestwo Boże jako ziarnko gorczycy
Rozpoczynamy kolejny cykl biblijnych spotkań na łamach naszego czasopisma. Tym razem zajmować będziemy się treściami, jakie w przypowieściach przekazał Jezus, a które, spisane przez ewangelistów, dotarły do nas, będąc ważną częścią Dobrej Nowiny. Wiele z tych przypowieści kojarzymy, jak chociażby te o miłosiernym Samarytaninie lub o synu marnotrawnym. Niektóre pozostają dla nas zagadkowe. O czym one tak naprawdę są? I czy są to treści nadal aktualne?
„Chrystus współumarł z nami, aby nas ogrzać” (św. Ambroży)
Przyszedłem ogień rzucić na ziemię i jakże pragnę, ażeby już zapłonął. Chrzest mam przyjąć, i jakiej doznaję udręki, aż to się stanie. Łk 12, 49-50
Kobiety przy pustym grobie
Pozycja kobiet w świecie starożytnym nie była zbyt uprzywilejowana, zwłaszcza w kulturach semickich, a więc także izraelskiej. Dziwić może fakt, że to właśnie kobiety stały się pierwszymi świadkami zmartwychwstania Jezusa, a zarazem pierwszymi misjonarkami tej zbawiennej wiadomości.
Kobiety w Biblii: Marta
„Gość w dom – Bóg w dom”. Powiedzenie to nasuwa się, gdy rozważamy fragmenty Ewangelii, w których pojawia się Marta, patronka gospodyń i ludzi zapracowanych. Czy pracowitość to jedyna cecha, jaką odznacza się Marta? Czy wespół ze swoją siostrą nie tworzą przykładnej wspólnoty, gdzie wszyscy się uzupełniają dzięki odmiennym charyzmatom?
Zwierzęta w Biblii: Kruk
Kruk pojawia się w całej Biblii zaledwie jedenaście razy. W świecie starożytnym wykorzystywano je na statkach jako naturalną nawigację: po wypuszczeniu ptaka na podstawie jego lotu można było określić, gdzie znajduje się ląd. Tak uczynił Noe, kiedy chciał się dowiedzieć, czy wody potopu ustąpiły.
Kobiety w Biblii: Anna
Znana jest powszechnie historia ofiarowania Jezusa w Świątyni, kiedy na scenie obok Świętej Rodziny pojawiają się także starzec Symeon i prorokini Anna. Z ich ust padają jednak słowa, które dla wielu z nas są niezrozumiałe. Kim była Anna? Jak znalazła się w Świątyni? Jakie życie wiodła? I w końcu co mówi do nas ta biblijna postać?
Bocian
Wśród najbardziej charakterystycznych ptaków Ziemi Świętej wylicza się bociana, czaplę i ibisa. Ten pierwszy z nich pojawia się jednak rzadziej nad Izraelem. Równie incydentalnie występuje w tekstach Pisma Świętego, bo zaledwie sześć razy.
Święte i nieświęte małżeństwa
Zakończyliśmy już pierwszą część cyklu „Kobiety w Biblii”, w której prezentowane były bohaterki ksiąg Starego Testamentu i Maryja, Matka Boga. Druga część cyklu rozpoczyna się dość niespodziewanie: nie będzie bowiem mowy o jedynie o kobietach, ale o małżeństwach. W kolejnych artykułach prezentować będziemy bohaterki Nowego Testamentu, m.in. Annę, Elżbietę, kobiety przy grobie Pańskim, Marię Magdalenę, czy Martę.
Kobiety w Biblii: Maryja
Maryja, Matka Zbawiciela, o której powiedziano chyba już wszystko, staje przed nami jako kobieta doskonała w wierze i życiu zgodnie z zamysłem Bożym. Co można o Niej powiedzieć w perspektywie kobiet, których historie opowiada nam Stary Testament? Czy jest coś, czego Maryja może im pozazdrościć? Czy istnieje między kobietami Starego Przymierza a Maryją jakikolwiek związek?
Kobiety w Biblii: Rut z Betlejem
Księga Rut pełna jest symboli i interesujących przykładów życia zgodnego z wolą Bożą. Jest jednak jeden poważny problem związany z treścią tego starotestamentowego dzieła – główna bohaterka nie była Izraelitką! O kontrowersji tej postaci i orędziu księgi nazwanej jej imieniem warto wiedzieć, by w sposób wyważony mówić o tych, którzy są poza wspólnotą Kościoła.