Wśród najbardziej charakterystycznych ptaków Ziemi Świętej wylicza się bociana, czaplę i ibisa. Ten pierwszy z nich pojawia się jednak rzadziej nad Izraelem. Równie incydentalnie występuje w tekstach Pisma Świętego, bo zaledwie sześć razy. Bocian zaliczony został do grupy zwierząt nieczystych, których spożywanie było kategorycznie zabronione (Kpł 11,19; Pwt 14,18). Jest to ciekawy zabieg mając na uwadze zachowania bociana, który według starożytnych, nie wabił samicy do współżycia. Dalej, prorok Jeremiasz przekazuje słowa Jahwe użalającego się nad Izraelem i jego zachowaniem. Naród wybrany notorycznie nagina nadane święte prawo i nie stosuje się do poleceń proroka.
Przykładem działania odwrotnego do podejmowanego przez Izraelitów jest zachowanie poszczególnych ptaków: „Nawet bocian w przestworzach zna swoją porę, synogarlica, jaskółka i żuraw zachowują czas swego przylotu. Naród mój jednak nie zna Prawa Pańskiego”. Jeremiasz chciał wykazać przewrotność działania narodu wybranego, który znając Boże prawo nie stosuje się do niego, a jest ono tak oczywiste jak prawo natury, z którym w zgodzie żyją ptaki.
Bocian jest przykładem niezwykle mądrego stworzenia. O jego szlachetnej postawie świadczy chociażby imię, które z hebrajskiego tłumaczy się jako „lojalny”. Starożytni znali się na mądrości tego ptaka, a w starożytnym Rzymie istniało nawet prawo bocianie (lex ciconia), które nakazywało dzieciom otoczyć opieką swoich rodziców, gdy będą już w podeszłym wieku.
ANDRZEJ JĘDRZEJCZAK teolog
Doktorant teologii, pisze na tematy biblijne i o Ziemi Świętej.
Wyszukaj jego teksty.
Zamów to wydanie "Królowej Różańca Świętego"!Jest to ptak doskonale znany także jej mieszkańcom, stąd dość liczne wzmianki w Biblii, dotyczące jednakże tylko aspektu „kulinarnego” – bocian jako gatunek żywiący się „robactwem”, czyli płazami, myszami, zwierzętami błotnymi i innym podobnym pożywieniem – był ptakiem „nieczystym”, a więc niejadalnym.
Bocian biały należy do licznej w gatunki rodziny bocianowatych, zawierającej ptaki duże, o długich nogach i dziobach, zdobywające pokarm głównie przez brodzenie w błotach, płytkiej wodzie czy też na podmokłych łąkach. Są to ptaki drapieżne, polujące na każdą zdobycz, którą zdolne są pokonać, od dżdżownic i owadów przez ryby i płazy po niewielkie ssaki i ich młode. Bociany nie stronią też od rabowania gniazd innych ptaków. Niektóre gatunki wyspecjalizowały się w polowaniu na węże i jaszczurki (na przykład tropikalne dławigady, rodzaj Mycteria).
reklama
Piękne różańce z kamienia
Piękne i wytrzymałe różańce z wzorem Matki Bożej Pompejańskiej. Znajdź coś dla siebie!
Polskie bociany są ptakami synantropijnymi, czyli takimi, które dostosowały się do życia w towarzystwie ludzi i w pobliżu ich siedzib. Znane jest zakładanie gniazd przez bociany na dachach budynków lub na słupach energetycznych. Bociany żerują bardzo chętnie na polach uprawnych, jednak potrzebują też terenów podmokłych, i tam, gdzie takie miejsca nie występują, ptaki te stają się rzadkie.
Bociany białe zimują w Afryce, na południe od równika. Populacje z Europy Zachodniej lecą nad Cieśniną Gibraltarską i dalej przez góry Atlas. Bociany ze Wschodu, w tym polskie, lecą natomiast przez Bałkany, Bosfor, wzdłuż wybrzeży Turcji i Bliskiego Wschodu, przez Rów Jordanu, nad deltę Nilu i dalej ku swoim zimowiskom.
Po powrocie z lęgowisk, co zwykle występuje w końcówce marca, bociany przystępują do lęgów. Ptaki tworzą dosyć stałe pary, ale są przywiązane raczej do gniazda niż do siebie nawzajem.
W lęgu jest zwykle od trzech do czterech jaj, wyjątkowo zdarzają się lęgi większe. Najliczniejszy odnotowany i udany lęg zawierał osiem jaj. Wychowywanie młodych trwa od końca maja do sierpnia i kończy się odlotem dorosłych z młodymi na zimowiska, co odbywa się w początkach września. Wędrówka trwa długo, bo też i ptaki nie spieszą się, często odpoczywając i oczekując na dobrą pogodę. Na miejsce docierają zwykle w listopadzie. Wędrówka wiosenna jest znacznie szybsza, ptaki startują do niej w lutym, a na miejscu są już zazwyczaj po upływie miesiąca.
Jacek Rakoczy
informacja
Wspieraj różańcowe inicjatywy
Czy wiesz, że poza czasopismem "Królowa Różańca Świętego" mamy wiele innych inicjatyw? Jeśli podoba Ci się nasza praca, to wspieraj nasze inicjatywy.
