Szczerze podążał za prawdą: John Newman

Kard. John Henry Newman (1801–1890) – nowy święty Kościoła katolickiego.

Prowadź mnie, Światło, swą błogą opieką, Światło odwieczne! Noc mroczna, dom mój tak bardzo daleko, Więc Ty mnie prowadź. Nie proszę rajów odległych widoku, Starczy promyczek dla jednego kroku. Nie zawsze tak się modliłem jak teraz, Światło odwieczne! Sam chciałem widzieć, sam chciałem wybierać Swą własną drogę. Pomimo trwogi łaknąłem barw świata, Ufny w swą siłę. Przebacz tamte lata.

Powyższe słowa są modlitwą wielkiego angielskiego konwertyty, Jana Henryka Newmana, który urodził się w roku 1801 we wsi Ealing, w pobliżu Londynu, w zamożnej, obojętnej religijnie rodzinie protestanckiej. Ojciec jego, z pochodzenia Żyd, był londyńskim bankierem. Matka zaś, Jemima Fourdrinier, pochodziła z francuskiej rodziny hugenotów. Był najstarszym synem z sześciorga rodzeństwa. Mając 15 lat, uparcie poszukiwał pełni objawionej przez Boga prawdy. W 1817 roku wyjechał do Oxfordu, gdzie rozpoczął studia w college’u Świętej Trójcy, które ukończył w 1820 roku, a w 1822 został wykładowcą w college’u w Oriel. W tym czasie sytuacja rodzinna uległa pogorszeniu. Bankructwo ojca zmusiło Jana do finansowego wspierania rodziny. W lipcu 1824 roku został diakonem Kościoła anglikańskiego, po czym rozpoczął pracę w ubogiej parafii św. Klemensa w Oxfordzie. Przyjął święcenia kapłańskie w kościele anglikańskim w 1925 roku. Od 1828 roku pracował w kościele uniwersyteckim pw. Matki Boskiej i regularnie studiował pisma ojców Kościoła w porządku chronologicznym, zaczynając od św. Ignacego i św. Justyna. Badania Kościoła pierwszych chrześcijan zbliżyły Newmana do Kościoła rzymskokatolickiego. Był to czas ogromnej walki duchowej, ponieważ nie chciał porzucać Kościoła anglikańskiego – w tamtym czasie katolicy w ogóle się nie liczyli w tym kraju. Zrezygnował z pracy w Oxfordzie i udał się do Littlemore, gdzie zamieszkał w schronisku razem ze swoimi najwierniejszymi uczniami. Prowadzili życie mnichów, życie w surowej prostocie i ascezie. Kontemplowano ciszę, sprawowano Najświętszą Ofiarę. Nastąpiły miesiące wewnętrznych debat i cierpienia. Dwa lata spędzone na skupieniu w Littlemore sprawiły ostatecznie, że został katolikiem. 9 października 1845 roku włoski pasjonista o. Dominik Barberi, superior domu pasjonistów w Aston, który był prostym, świątobliwym człowiekiem, obdarowanym zarazem niezwykłymi zdolnościami, przyjął Newmana na łono Kościoła katolickiego. Tego dnia złożył Jan Henryk katolickie wyznanie wiary, wyspowiadał się i następnego dnia przyjął Komunię Świętą. Przejście na katolicyzm tak znanej osobistości spowodowało wielkie poruszenie w Kościele anglikańskim. Wielu poszło za jego przykładem. Gladston, przyszły premier, napisał, że: „Rok 1845 odznaczał się największym zwycięstwem, jakie Kościół Rzymski odniósł od czasów Reformacji”.

Nawrócenie Newmana

Od czasów swego nawrócenia Newman nieustannie głosił, że tylko Kościół katolicki jest tym Kościołem, który pochodzi od samego Boga. To jego zaś przepowiadanie otworzyło źródło, z którego popłynął niesłabnący po dziś dzień strumień konwertytów. Sam przyjął do Kościoła znanego angielskiego poetę Gerarda Manleya Hopkinsa. Jego dzieła skłoniły natomiast ks. Roberta Hugh Bensona do przejścia na katolicyzm. Odtąd Newman do końca życia nie rozstawał się z różańcem, w którym widział wielką potęgę i moc rozwiązywania trudności w różnych sytuacjach życiowych. Tak o tym mówił: „Wielka potęga różańca polega na tym, że Credo przekłada na język modlitwy. Credo oczywiście już jest w pewnym sensie modlitwą i wielkim aktem uwielbienia Boga; lecz różaniec ukazuje nam naczelną prawdę o Jego życiu i śmierci w celu głębszego przemyślenia, przybliżając jednocześnie naszym sercom jej bogactwo. Nadto chrześcijanie, pomimo iż znają Boga, bardziej się jednak Go lękają, niż Go kochają. Natomiast doniosła moc różańca tkwi w niezwykłym sposobie, w jaki uprzystępnia on tajemnice Chrystusa, gdyż nasze o Nim rozważanie przeniknięte jest myślami Jego Matki, a w takim kontekście jawi się przed oczami cała Święta Rodzina i jej dom, w którym Bóg – Człowiek przeżywa swą nieskończoną miłość”. Po przejściu na katolicyzm Jan Newman wyjechał do Rzymu i tam wstąpił do oratorianów. W roku 1847, po otrzymaniu święceń kapłańskich, powrócił do Anglii i założył kolegia oratorianów w Birmingham i Brompton, a w 1852 roku został rektorem uniwersytetu w Dublinie. Papież Leon XIII 12 maja 1879 roku podniósł go do godności kardynalskiej.

John Newman o Maryi

Jan Henryk Newman w „Rozmyślaniach o litanii loretańskiej na maj” przepięknie napisał o Matce Najświętszej, między innymi o wezwaniu „Wspomożenie wiernych”: „Pełna chwały Królowa nasza od czasu swego wniebowzięcia była sprawczynią niezliczonych przysług dla wybrańców Boga na ziemi i dla Jego świętego Kościoła. Tytuł Wspomożenie wiernych odnosi się właśnie do owych przysług, które łączą się w mniejszym lub większym stopniu z różańcem. Pierwsza była przy ustanowieniu nabożeństwa różańcowego przez św. Dominika, kiedy z pomocą Najświętszej Panny zdołał on powstrzymać i obalić straszliwą herezję albigensów na południu Francji. Wielkie zwycięstwo floty chrześcijańskiej nad potężnym sułtanem tureckim było drugą łaską, udzieloną dzięki wstawiennictwu świętego papieża Piusa V i modlitwom stowarzyszeń różańcowych w całym świecie chrześcijańskim. Trzecią łaską było, mówiąc o świętej liturgii, wspaniałe zwycięstwo pod Wiedniem, odniesione pod przewodnictwem Najświętszej Dziewicy nad najsroższym sułtanem Turków, który deptał po karkach chrześcijan. Czwartym przykładem Jej pomocy było zwycięstwo nad niezmierzoną potęgą tychże Turków na Węgrzech w dniu uroczystości Świętej Maryi ad Nives. Piątym było przywrócenie doczesnej władzy papieża na początku naszego stulecia po Napoleonie I, cesarzu Francuzów, który odebrał tę moc Stolicy Świętej; z tej okazji papież Pius VII ustanowił dzień 24 maja, dzień udzielenia owej łaski, świętem Wspomożenia Chrześcijan na znak wiekuistego dziękczynienia”. Do ostatnich chwil życia kard. Newman pracował dla swego Oratorium w Birmingham, gdzie 11 sierpnia 1890 roku zmarł, uznany za jednego z najwybitniejszych umysłów XIX wieku. W 1992 roku Jan Paweł II ogłosił go sługą Bożym, a Benedykt XVI 19 września 2010 roku wyniósł go na ołtarze, ogłaszając błogosławionym. Ojciec Święty Franciszek 12 lutego 2019 roku zapowiedział kanonizację bł. Jana Henryka Newmana. Datę kanonizacji ustali papież po zasięgnięciu opinii kardynałów. Potrzebny cud do jego kanonizacji dotyczy uzdrowienia ciężarnej kobiety ze Stanów Zjednoczonych. Lekarze wydali diagnozę o poważnym zagrożeniu jej życia. Modliła się ona za wstawiennictwem kard. Newmana, a lekarze nie byli w stanie wyjaśnić, jak i dlaczego nagle odzyskała zdrowie.