Kiedy zastanawiałam się jakimi słowami rozpocząć to rozważanie przypomniał mi się popularny kiedyś w telewizji serial „Dom”, w którym niektórzy bohaterowie wypowiadali piękne zdanie: „Żyj tak, aby nikt przez ciebie nie płakał”. Próbując znaleźć w Ewangelii cytat mówiący o tym samym (choć zupełnie innymi słowami) możemy zacytować: „Wszystko co byście chcieli, żeby wam ludzie uczynili i wy im czyńcie” (Mt 7,12).
Sprawiedliwość podobnie jak omawiana niedawno temu roztropność jest jedną z czterech cnót kardynalnych. Można powiedzieć więcej – one zawsze idą w parze. Nie ma sprawiedliwości bez roztropności. Sprawiedliwe postępowanie jest bowiem zawsze konsekwencją roztropnego podejmowania życiowych decyzji w relacjach zarówno z Bogiem jak też z innymi ludźmi. Pismo Święte sprawiedliwymi nazywa ludzi świętych, postępujących zgodnie z wolą Bożą.
Czym jest sprawiedliwość?
Szukając definicji sprawiedliwości w wielu opracowaniach znalazłam, że sprawiedliwość to oddawanie Bogu i ludziom tego, co się im należy. Każdy człowiek ma sumienie. A więc wszyscy ludzie (także innowiercy i niewierzący) mają elementarne wyczucie co jest dobre, a co złe, jakie postępowanie jest sprawiedliwe, a jakie niesprawiedliwe, czyli krzywdzące drugiego człowieka. Niesprawiedliwe działanie zawsze staje się początkiem wszelkiego rodzaju kłótni, konfliktów, społecznego buntu, a w skrajnych przypadkach nawet wojny między narodami.
Na straży sprawiedliwości stoi prawo. Przy czym pamiętać powinniśmy, że dla chrześcijanina pierwszym i podstawowym Prawem są Boże przykazania. Wszelkie inne ludzkie prawa i przepisy obowiązują nas tylko wtedy, gdy z Bożym prawem nie stoją w sprzeczności. A więc na przykład jeśli w niektórych krajach przepisy pozwalają na aborcję, eutanazję czy homoseksualne „małżeństwa” nie wolno nam z tego korzystać pod karą ciężkiego grzechu.
Sprawiedliwość i co dalej…
Czytając Ewangelię możemy jednak zauważyć, że samo przestrzeganie przepisów – zakazów i nakazów to za mało. Faryzeusze, którzy bardzo skrupulatnie wypełniali wszystkie przykazania nie znaleźli uznania w oczach Jezusa z jednego bardzo ważnego powodu – nie szło to w parze z miłością i miłosierdziem. Jezus mówi bardzo wyraźnie „Jeśli wasza sprawiedliwość nie będzie większa niż uczonych w Piśmie i faryzeuszów nie wejdziecie do Królestwa niebieskiego” (Mt 5, 20). Słynne opowiadanie o sądzie ostatecznym, w którym Pan Jezus wymienia znane nam wszystkim uczynki miłosierdzia (Byłem głodny, a daliście mi jeść, byłem spragniony a daliście mi pić…) kończy się zdaniem „I pójdą ci na mękę wieczną, sprawiedliwi zaś do życia wiecznego” (Mt 25, 46). A wiec znaczy to, że czasami trzeba umieć podzielić się dobrami materialnymi nawet z kimś kto może z własnej winy stracił swoje pieniądze, ratować życie człowieka, który o zdrowie nie dbał, albo pomóc więźniowi, który komuś drugiemu wyrządził krzywdę.
Trzeba jednakże pamiętać, że sprawiedliwość nie ma nic wspólnego z ckliwym sentymentalizmem. Jeśli ktoś obok nas postępuje nagannie i krzywdzi innych ludzi musimy reagować – czasem stanowczo i ostro. Pamiętając, że upomnienie braterskie to także czyn miłosierdzia, a stawiając tamę złu właśnie zapobiegamy niesprawiedliwości.
Maryja jako Sprawiedliwa
A teraz przyjrzyjmy się co to wszystko ma wspólnego z Maryją. Dlaczego Matkę Bożą nazywamy zwierciadłem sprawiedliwości? Zwierciadło czyli lustro, jeśli jest czyste i prawidłowo wykonane w sposób doskonały odbija rzeczywistość. A wiec Maryja jest doskonałym obrazem sprawiedliwości, Jej sprawiedliwość pozbawiona jest jakiejkolwiek skazy. Wszystkie Jej myśli i czyny były zgodne z wolą Boga i nigdy w żaden sposób nie zasmuciła i nie skrzywdziła żadnego człowieka.
Tytuł Maryi „Zwierciadło sprawiedliwości” może mieć też bardzo praktyczne znaczenie dla nas. Każdy wielokrotnie w ciągu dnia przegląda się w lustrze, by sprawdzić jak wyglądamy, czy trzeba poprawić fryzurę, zmienić poplamione ubranie, umyć twarz. Patrząc na Maryję jak w zwierciadło możemy spróbować porównać Jej sprawiedliwość do naszej sprawiedliwości. Jak ma się nasze postępowanie wobec bliźnich w porównaniu z postępowaniem Jej?
Kiedy znajdziemy się w sytuacji, że trzeba jakąś sprawę osądzić, kiedy los jakiegoś drugiego człowieka będzie zależeć od naszej decyzji warto postawić sobie pytanie jak w tej sytuacji postąpiłaby Maryja, co uczyniłaby wobec tego konkretnego człowieka?
Maryjo – Zwierciadło sprawiedliwości pomóż nam widzieć w innych ludziach naszych braci i siostry, pomóż nam kierować naszym życiem tak, by nikt nigdy nie musiał przez nas płakać.
